Thành viên có trách nhiệm, chủ động, tích cực
Theo bà Hoàng Thị Thanh Nga, Phó vụ trưởng Vụ Các tổ chức quốc tế (Bộ Ngoại giao), Việt Nam trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2014-2016 với số phiếu cao nhất trong các nước tham gia bầu cử vào thời điểm đó (184/192).
Đại diện UNDP tại Việt Nam Đen-nít Cơ-ri phát biểu tại tọa đàm. 
Từ đó tới nay, Việt Nam luôn tham gia Hội đồng Nhân quyền một cách nghiêm túc, có trách nhiệm, chủ động và tích cực xây dựng. Có thể lấy ví dụ như việc Việt Nam luôn có trách nhiệm trong tham gia phát biểu, thảo luận tại hàng trăm cuộc họp, xây dựng và thương lượng các nghị quyết, quyết định của Hội đồng Nhân quyền, đóng góp vào việc bảo đảm các giá trị chung về quyền con người.
Việt Nam cũng nghiêm túc trong thực hiện cơ chế UPR (Rà soát định kỳ phổ quát), đối thoại thẳng thắn với các nước tại phiên bảo vệ UPR; thực hiện nghiêm các khuyến nghị đã chấp thuận…
Với vai trò làm điều phối viên của ASEAN, Việt Nam đã chủ động đưa ra các sáng kiến. Tại khóa 32 Hội đồng Nhân quyền (tháng 6-2016), Việt Nam cùng Băng-la Đét và Phi-líp-pin là đồng tác giả Nghị quyết về tác động của biến đổi khí hậu với quyền trẻ em (được thông qua bằng đồng thuận với hơn 110 nước đồng bảo trợ). Việt Nam cũng tổ chức các tọa đàm quốc tế thu hút hàng trăm người tham dự tại Hội đồng Nhân quyền…
Cũng theo bà Nga, Việt Nam luôn đề cao phương châm đối thoại và hợp tác, tránh đối đầu, chính trị hóa trong vấn đề quyền con người. Trong nhiều trường hợp, Việt Nam làm trung gian trong các cuộc thương lượng; ý kiến của Việt Nam được bạn bè quốc tế lắng nghe, một số nước cử đoàn sang Việt Nam trao đổi về Hội đồng Nhân quyền.
Với việc tham gia Hội đồng Nhân quyền, Việt Nam đã đóng góp thiết thực vào việc thúc đẩy đối thoại và hợp tác, tăng cường tính hiệu quả, minh bạch và cân bằng trong công việc của Hội đồng, đóng góp xây dựng giá trị chung của nhân loại. Bên cạnh đó, sự tham gia này còn tăng cường tiếng nói, nâng cao hình ảnh, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế; phản bác những luận điệu, thông tin sai lệch về tình hình nhân quyền tại Việt Nam; thúc đẩy các vấn đề như kinh tế, văn hóa, xã hội, quyền của nhóm dễ bị tổn thương, biến đổi khí hậu…
Cơ sở để tiếp tục thúc đẩy quyền con người
Đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong Hội đồng Nhân quyền, Đại diện UNDP tại Việt Nam, ông Đen-nít Cơ-ri (Dennis Curry), khẳng định Việt Nam ngày càng tham gia tích cực vào hoạt động của hệ thống nhân quyền quốc tế. Việt Nam chấp thuận và thực hiện nhiều khuyến nghị liên quan đến việc bảo đảm quyền con người, đặc biệt vừa qua đã phê chuẩn Công ước Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật và Công ước Liên hợp quốc về chống tra tấn. Ông Đen-nít Cơ-ri tin tưởng, những thành tựu mà Việt Nam đạt được khi là thành viên Hội đồng Nhân quyền sẽ là cơ sở để Việt Nam tiếp tục thúc đẩy quyền con người trong thời gian tới.
Chỉ còn gần ba tuần nữa là Việt Nam kết thúc nhiệm kỳ ở Hội đồng Nhân quyền. Tuy nhiên, nhiệm kỳ kết thúc không có nghĩa là nhiệm vụ cũng chấm dứt. Theo bà Nga, không phải là thành viên Hội đồng Nhân quyền, Việt Nam không còn quyền bỏ phiếu nhưng vẫn có quyền tham gia vào việc thảo luận cũng như quyền thương lượng vào các nghị quyết. Do vậy, Việt Nam vẫn phải duy trì sự tham gia một cách nghiêm túc và có trách nhiệm; duy trì các sáng kiến của mình ở Hội đồng. Cụ thể là 3 sáng kiến về quyền con người, nhóm đối tượng dễ bị tổn thương và biến đổi khí hậu.
Theo Phó vụ trưởng Vụ Các tổ chức quốc tế, dự kiến vào tháng 3-2017, dù khi đó không còn là thành viên của Hội đồng Nhân quyền, Việt Nam vẫn mong muốn tổ chức một triển lãm ảnh về tác động của biến đổi khí hậu đối với người dân ở vùng ven biển Việt Nam và dọc sông Mê Công. “Ngoài ra, Việt Nam cũng tính đến thời điểm để trở lại Hội đồng Nhân quyền. Việt Nam xem Hội đồng Nhân quyền là diễn đàn hết sức quan trọng, không chỉ là nơi để thể hiện chính sách đối ngoại mà còn thể hiện chính sách của Việt Nam trong vấn đề bảo vệ và thúc đẩy quyền con người”, bà Nga nhấn mạnh.
Bài và ảnh: LINH OANH